jpivot กับการพิมพ์เป็น pdf ภาษาไทย

เมื่อเราใช้งาน pentaho analysis (ที่จริงก็เป็น mondrian และ jpivot) เรามีวิธีที่จะพิมพ์หน้ากระดานวิเคราะห์ไปได้ 3 ทางคือ

1. พิมพ์เป็นหน้า web
2. พิมพ์เป็น pdf
3. พิมพ์เป็น excel

แต่ถ้าคุณต้องการพิมพ์เป็น pdf หละก็ สำหรับภาษาไทย มันมีปัญหาตามมาคือ ตัวอักษรภาษาไทยจะเป็น "#####" นั่นเอง

ปัญหาที่ผมเจอนั้น เคยได้ให้น้องลองทำดูแล้ว แต่ก็ติดปัญหาตรงที่ไม่เข้าใจวิธีการ export เป็น pdf ของ jpivot คราวนี้ผมก็เลยต้องลงมือแก้ไขเอง มาดูวิธีการแก้ไขของผมว่ามันมีแนวอย่างไรบ้าง

ตั้งแต่ jpivot 1.6 นั้น มีการเพิ่มความสามารถในการกำหนดฟอนท์ได้  และก็โชคดีที่ว่า ผมใช้ jpivot 1.8 พอดี

แต่ก็โชคร้ายที่ลิงค์ของ "FOP Fonts Howto" ไม่สามารถเข้าใช้งานได้  (หลาย ๆ คนหยุดความพยายามที่ตรงนี้ แต่ผมไม่ ! ..)

FOP นั้นแท้จริงแล้วเป็นหนึ่งในโครงการของ apache (Apache FOP)  เป็นการเปลี่ยนการแสดงผลของ xls formating objects ไปยัง ไฟล์ชนิดอื่น ๆ แต่หลัก ๆ คือ PDF ที่เราต้องการนั่นเอง

มาเร่ิมกัน

เริ่มจาก คุณต้องมี Java ก่อน แล้วก็ download อันนี้ http://xmlgraphics.apache.org/fop/download.html โดยผมเลือก download binary เพราะว่า แค่ต้องการนำมาใช้ไม่ใช่แก้ไข

super_server_: ~ user$ wget http://mirrors.issp.co.th/apache//xmlgraphics/fop/binaries/fop-1.0-bin.tar.gz
super_server_: ~ user$ tar xzvf fop-1.0-bin.tar.gz
super_server_: ~ user$ cd fop-1.0

font อะไรดี

ที่จริงแล้วเวลาจะเลือก Font ที่จะมาใช้นั้น ผมก็เลือกเอาจากในเครื่องที่ใช้นี่แหละ แค่ต้องหาให้ได้ว่าเราควรใช้ฟอนท์ประเภทใด (http://xmlgraphics.apache.org/fop/1.0/fonts.html)  ของผมเลือก TrueType Font

ก็ทำการ copy font ที่ต้องการมาทั้งในส่วนของ normal, bold, italic, bold italic

super_server_: ~ user/fop-1.0$ cp ../path/fonts/myfont*.ttf .

output ที่เราจะได้จากการใช้ fop คือ font metrics ที่เป็น xml

super_server_: ~ user/fop-1.0$ java -cp build/fop.jar:lib/avalon-framework-4.2.0.jar:lib/commons-logging-1.0.4.jar:lib/commons-io-1.3.1.jar:lib/xmlgraphics-commons-1.4.jar org.apache.fop.fonts.apps.TTFReader myfont.ttf myfont.xml

ก็ทำอย่างนี้ไปจนครบทุก font

# bold font
super_server_: ~ user/fop-1.0$ java -cp build/fop.jar:lib/avalon-framework-4.2.0.jar:lib/commons-logging-1.0.4.jar:lib/commons-io-1.3.1.jar:lib/xmlgraphics-commons-1.4.jar org.apache.fop.fonts.apps.TTFReader myfontb.ttf myfontb.xml

# italic font
super_server_: ~ user/fop-1.0$ java -cp build/fop.jar:lib/avalon-framework-4.2.0.jar:lib/commons-logging-1.0.4.jar:lib/commons-io-1.3.1.jar:lib/xmlgraphics-commons-1.4.jar org.apache.fop.fonts.apps.TTFReader myfonti.ttf myfonti.xml

# bold-italic font
super_server_: ~ user/fop-1.0$ java -cp build/fop.jar:lib/avalon-framework-4.2.0.jar:lib/commons-logging-1.0.4.jar:lib/commons-io-1.3.1.jar:lib/xmlgraphics-commons-1.4.jar org.apache.fop.fonts.apps.TTFReader myfontbi.ttf myfontbi.xml

ดังนั้นเราจะได้ไฟล์ที่ใช้งานมาคือ

1. myfont.ttf
2. myfont.xml
3. myfontb.ttf
4. myfontb.xml
5. myfonti.ttf
6. myfonti.xml
7. myfontbi.ttf
8. myfontbi.xml

ติดตั้ง

เมื่อได้ไฟล์ที่ต้องการทั้ง 8 ไฟล์แล้ว ก็นำไปไว้ที่ biserver-ce-3.8.0-stable/biserver-ce/tomcat/webapps/pentaho/WEB-INF/jpivot

# copy fonts and font-metrics ไปยัง jpivot/print

super_server_: ~ user/fop-1.0$ cp myfont*.* biserver-ce-3.8.0-stable/biserver-ce/tomcat/webapps/pentaho/WEB-INF/jpivot

# edit config file

super_server_: ~ user/fop-1.0$ cd biserver-ce-3.8.0-stable/biserver-ce/tomcat/webapps/pentaho/WEB-INF/jpivot
super_server_: ~ user/fop-1.0$ vi userconfig.xml

ในไฟล์ userconfig.xml ก็จะบอกวิธีการแก้ไขและตัวอย่างไว้ให้แล้วนะ ของผมแก้ไขเป็นดังนี้

อันที่จริงแล้วแค่นี้ก็ดูเหมือนจะใช้ได้ตามที่มีผู้เขียนไว้ที่ http://wiki.pentaho.com/display/ServerDoc2x/Fonts+in+Pentaho แต่ไม่ใช่อย่างนั้น ภาษาที่ได้ออกมายังคงเป็น "####" เหมือนเดิม

fop มันทำงานตอนไหน

หลังจากทดลองแล้วไม่ได้ผล ผมจึงหยุดพักแล้วกลับมาเริ่มใหม่อยู่ 3-4 ครั้ง ก็ปรากฏว่าผลยังคงเหมือนเดิม นั้นคือ "####" หลาย ๆ คนคงท้อ และเลิกไป แต่ก็อีกแหละ ผมมีความรู้สึกว่า วิธีการที่เขียนไว้ http://wiki.pentaho.com/display/ServerDoc2x/Fonts+in+Pentaho มันยังขาดอะไรอยู่บางอย่าง จึงพยายามค้นหาว่าสิ่งนั้นคืออะไร สุดท้ายก็ได้คำตอบว่า ไฟล์ fo มันอยู่ไหน ตามนี้ (http://forums.pentaho.com/showthread.php?58744-JPivot-PDF-report-template&highlight=fo_mdxtable.xsl)

ไฟล์ fo ที่เป็นต้นแบบในการแสดงผลของ mdx table นั้นอยู่ที่  biserver-ce-3.8.0-stable/biserver-ce/tomcat/webapps/pentaho/WEB-INF/jpivot/table/fo_mdxtable.xsl

#edit font-family ให้เป็น font-family ที่เราต้องการใช้งาน
super_server_: ~ user$ vi biserver-ce-3.8.0-stable/biserver-ce/tomcat/webapps/pentaho/WEB-INF/jpivot/table/fo_mdxtable.xsl


ในที่สุดผมก็ได้ pdf ที่พิมพ์ภาษาไทยได้สวยงาม แม้ใน chart ของ jpivot เองก็ตาม

ปัญหาที่ไม่อยากให้เกิด เมื่อมีการร่วมทำงานพัฒนากันหลายคน

ที่จริงแล้ว ปัญหานี้คาดไว้ตั้งแต่แรกแล้วว่าจะต้องเกิดขึ้น คือ ปัญหาของการพัฒนาในส่วนของระเบียบ แต่ก่อนเราทำการกำหนดไว้ว่า เวลาจะทำการ coding อะไร จะต้องมีรูปแบบอย่างไร แบบแผนอย่างไร แต่เอาเข้าจริง ปัญหานี้ดูเหมือนจะถูกละเลยด้วยสาเหตุหลาย ๆ ประการ เช่น

1. ระดับความสามารถในการจัดระเบียบ
2. ความละเอียดรอบคอบส่วนบุคคล
3. ระยะเวลาที่นักพัฒนาจะอยู่ดำเนินการ
4. ระยะเวลาในการพัฒนาสู่ตลาด เพื่อให้เกิดรายได้

พอมาตอนนี้เข้าใจแล้วว่า มันเกิดอะไรบ้าง วันนี้ขอยกตัวอย่างแค่ indentation 

indentation มันก็คือ การจัดระเบียบของการ code ให้เรียบร้อยนั่นเอง ถึงแม้ว่าเราจะทำการกำหนดไว้แล้วว่าให้ใช้ indent 2 ช่องว่าง แต่เอาเข้าจริงแล้ว editor ที่มีความฉลาดมากไป ก็ยังกำหนดให้เป็น 1 tab อยู่ดี  คนที่ใช้ editor ของ unix ก็จะเข้าใจได้ดีว่าควรจัดการอย่างไร แต่สำหรับ windows แล้วดูเหมือนเค้าจะเข้าใจว่า ใช้ tab ก้ได้นี่หว่า 

iPad ขย่ม Browsers

ปัญหาของ Browser ในปัจจุบันมันมีมากมาย เช่น

• มีหลายแพลทฟอร์ม Windows, Mac, Linux
• มีหลายค่า IE, Safari, FireFox
• มีหลายมาตราฐาน JAVA, Flash, Active X, AVI, MOV, MP3

หลายคน ไปเพลิดเพลินกับการพัฒนา Web App เพื่อให้ทำงานได้บน Web Browsers จนกระทั่งปัญหามันตามมาไม่หยุด เป็นต้นว่า ต้องคอย upgrade version ต้องแก้ปัญหาเรื่องของ Securities ของ Browser 

Apple เลยนำเสนอแนวทางใหม่ "เมื่อมีปัญหามาก ก็ไม่ใช้มันเลย"

ยกตัวอย่างเช่น ตอนนี้เราอยากอ่าน นิตยสารอะไร ค่ายอะไร เราก็ไป Download App ของ นิตยสารค่ายนั้น ๆ เอา ไม่เหมือนแต่ก่อนที่เราจำ URL ของ นิตยสาร

คราวนี้ Browser ก็จะเหลือแค่ Browse จริง ๆ แล้ว

clouds

เมื่อได้ดู Apple Event 2011 Jun 06 สิ่งที่น่าติดตามคือ

1. การเข้าถึงข้อมูลอาจไม่ได้ผ่าน web แต่เป็นอุปกรณ์ที่สามารถเข้าถึงได้ไม่ว่าจะทาง devices อะไร
2. จากเดิมที่ต้องคอยทำ back up ของ back up ของหลาย ๆ อุปกรณ์ ก็เป็นเรื่องง่ายไป เพราะมันเป็น  background processes
3. Mails เราไม่รู้ว่า Mail Server ที่ใช้คืออะไร แต่อยากได้ว่าเมื่อดูบนหลาย ๆ อุปกรณ์แล้วมันให้ข้อมูลอันเดียวกันก็พอ แล้วที่สำคัญมันคือไม่ได้ผ่าน Web ซะงั้น
4. Browser อาจมีไว้เพื่อ Browse อย่างเดียวแล้ว

ผมหละทึ่งในความคิดของ App ดี ๆ ทำให้เวลาจ่ายเงินซื้อไม่คิดมาก

เมื่อ real time ใกล้ที่จะเป็นจริง สิ่งต่าง ๆ ก็จะเกิดขึ้น

เมื่อก่อนต้องคอยตอบคำถามว่า real time application คืออะไร เดี๋ยวนี้ไม่ต้องคอยตอบว่ามันคืออะไร แค่บอกไปว่าตัวอย่างคือ facebook, google talk ก็พอ

py4j กับ mondrian

เนื่องจากส่วนตัวไม่ค่อยอยากหัดเขียน java ดังนั้นเวลาใช้งาน mondrian จึงเกิดปัญหามากมาย แต่พออ่านอันนี้แล้ว สำหรับสาวก python ก็สามารถใช้ python เรียก mondrian ได้เหมือนกันแฮะ

http://stackoverflow.com/questions/3793215/query-olap-mondrian-mdx-xmla-with-python-interface

คิดแบบเบ็ดเสร็จ ย้อนกลับมาหาวิธีการและแหล่งที่มา

วันนี้เป็นอีกวันที่ต้องปวดหัวกับคำถามที่อยู่ ๆ ก็โยนข้อมูลดิบและสิ่งที่ต้องการมาให้

ข้อมูลดิบเป็นข้อมูลที่ได้มาจากระบบ Point Of Sales แต่สิ่งที่อยากได้คือการวิเคราะห์ที่ได้จากข้อมูลนั้น วิธีการที่ดูแล้วจะช่วยให้หยิบข้อมูลในแต่ละมุม (dimension) มาเปรียบเทียบและหาคำตอบที่ต้องการก็คงไม่พ้นการใช้ Cube เพราะข้อมูลมันมีจำนวนมหาศาล

ลองนึก ๆ ดูแล้วที่เค้าเรียกว่าวงจรการวิเคราะห์​ (Cycle of Analysis) น่าจะจริง

1. ลองนำข้อมูลที่ได้มาทำเป็น Data Warehouse
2. แล้วเลือกชุดข้อมูลที่ต้องการมาทำ Cube
3. ผลที่ได้จาก Cube จะบอกว่าเราจะทำอะไรต่อ
4. แล้วก็กลับไปทำของ 2 อีกครั้ง 

แต่ก็เหมือนมันเป็นการแก้ปัญหาที่ปลายทางมาก ลองนึกใหม่ว่าทำอย่างนี้ได้หรือไม่

1. ถามตัวเองว่าเมื่อทำระบบแล้วมันจะได้ข้อมูลอะไรบ้าง
2. เมื่อได้ข้อมูลนั้น ๆ แล้วจะทำอย่างไร
3. แล้วก็ออกแบบวิธีการที่จะได้มาซึ่งข้อมูล
4. พัฒนาระบบ